Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, Rusya’nın KKTC’de konsolosluk hizmeti vermek için ofis açma kararını değerlendirdi.
Bakan Arıklı, Türkiye’nin en çok izlenen Gün Ortası programında gazeteci Yeşim Eryılmaz’ın sorularını yanıtladı. Arıklı, bu girişimin, Rusya’nın KKTC’yi tanıması yönündeki ilk adım olduğunu söyledi.
Arıklı’nın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Bugün konjonktür tamamen bizim lehimize gelişmeye başladı. Rusya-Ukrayna savaşı dolayısıyla Avrupa Birliği Rusya’ya ambargo uyguladı. Güney Kıbrıs da bu karar doğrultusunda en iyi partneri olan Rusya Federasyonu’na ister istemez ambargo uygulamak durumunda kaldı.
İşte biz o dönemde tekrar Rusya Federasyonu’nun yetkilileri nezdinde girişimlerde bulunduk ve dedik ki Güney Kıbrıs’ta on binlerce Rus vatandaşı yaşıyor. Aynı zamanda Kuzey Kıbrıs’ta da 20 bine yakın Rus vatandaşı var. Bu Rus vatandaşlarının güneye geçmeleri mümkün değil. Çünkü Güney Kıbrıs, Rus vatandaşlarına yasal havalimanlarına ya da deniz limanlarına girmesini şart koşuyor. İşte böyle bir durumda biz bize bir müracaatta bulunuldu bundan yaklaşık 8 ay önce. İki Rus şirketi doğrudan uçuş için bizden izin istedi. Biz de bu izinleri verdik Moskova’dan Ercan Havalimanı’na.
Biz izni verdikten sonra çalışmaları durdurduk ve beklemeye alındı. Biz o dönemde ‘Rusya er ya da geç Kuzey Kıbrıs’ı muhatap almak zorundadır.’ dedik. Çünkü burada ve güneyde on binlerce vatandaşı yaşıyor. Bunun ilk adımlardan bir tanesi kuzeyde bir ofis açması. Ama konsolosluk hizmetlerini yapacak bir ofis açıp buradaki vatandaşlarının sorunlarını gidermek durumundadır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin limanları zaten herhangi bir uluslararası ambargoya tabi değil. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti limanlarının kardeş limanlar projesi var. Mersin, Samsun, Bakü Limanı, Aktou Limanı’nın Mağusa Limanı’yla kardeş limanlar kapsamına alınmasını talep ettik. Bu talep de olumlu karşılandı. Şimdi bunların hepsi Türk Devletleri Teşkilatı’nın ortak kullanımına açılacak. Biz aynı teklifi Rusya’ya da yapabiliriz. Rusya gemileri, bizim limanlarımızı kullanabilir.
Ercan Havalimanı’yla ilgili de çalışmalarımız var. Buradaki mesele de siyasi ve ekonomik. Bakü’yle uçuşların devam etmesi için yolcu potansiyelinin olması gerekiyor. Aynı şekilde Bişkek’le de uçuşları başlatacaktık ama bu uçaklar boş gidip gelemez. Fakat Moskova’dan Ercan’a doğrudan başlatılacak uçuşların bize ekonomik ve siyasi açıdan çok getirisi olacak.
Rusya’nın tanımayı artık geciktirmemesi gerekiyor. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda bizi tanıyan ülkelerin başında Sovyetler Birliği gelmişti. Avrupa ve Amerika gibi diğer ülkeler çok sonra gelmeye başladılar. Burada da aynı açılımın olacağını bekliyorum. Neticede benzer sıkıntıları Rusya da yaşıyor. Rusya’nın bir Abhazya problemi var. O problemi benzer şekilde Kuzey Kıbrıs’la örtüştürebilirsiniz. Yine Rusya’nın Kırım meselesi var. Aynı şekilde Osetya problemi var.
Rusya, Abhazya’yı tanıyor, Güney Osetya’yı tanıyor, ‘Kırım’ı işgal ettin’ suçlamalarına maruz kalıyor ama kalkıp Türkiye Cumhuriyeti’ne ‘Kıbrıs’ın kuzeyini işgal ettin’ demesi absürt olur. Dolayısıyla Rusya tutarlı davranmak zorunda.
Zaten Putin daha önce Kosova problemi dolayısıyla Avrupa Birliği’ni ikiyüzlülükle suçlamıştı. O zaman dedi ‘Kuzey Kıbrıs’ı niye tanımıyorsunuz? Kosova’yla Kuzey Kıbrıs’ın problemleri aynı.’ Şimdi bana göre Rusya kendi icraatlarıyla en azından ters düşmemek için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni tanımayı gündemine almalıdır. Alacaktır diye de düşünüyorum.
Ben Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde uzun süre görev yapmış, devletimi temsil etmiş birisiyim. Oradaki Güney Kıbrıs, Rusya üzerinden bütün çalışmalarımı engelliyordu. Ama şimdi bu durum ortadan kalktı. Rusya’nın en azından benim orada yaptığım ve bundan sonra yapacağımız çalışmaları engellememesi bile büyük bir adım olacak.
Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Putin’le, Sayın Putin’le ilişkileri çok iyi. Aynı zamanda başka siyasi liderlerin de Rusya’yla ciddi ilişkileri var. Bunların topyekun devreye girmesi lazım. Abhazya’yla olan ilişkileri bu dönemde değerlendirmek gerekiyor. Çünkü şunu herkesin bilmesinde büyük fayda var. Devletler arasında dostluklar elbette önemlidir. Ama devletlerin menfaatleri çok daha önemli. Devlet aklıyla hareket etmek.
Türkiye Cumhuriyeti’nin Doğu Akdeniz ülkeleriyle ilişkilerini düzeltmesi bizim elimizi güçlendiriyor.
Şöyle düşünün Tayvan hiçbir ülke tarafından tanınmıyor ama Tayvan dünyanın bütün ülkeleriyle bu ilişkileri kurabiliyor. Niçin? Tayvan Ticaret Ofisleri vasıtasıyla bu ilişkilerini yürütüyor. Hiçbir devlet Tayvan’ı tanımıyor. Ama Tayvan’ın ticaret temsilciliğinin Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilik gibi kabul ediyor. Ve bütün ilişkilerinde o temsilcilik üzerinden görüyor. Çin’de bundan rahatsız değil. Dolayısıyla biz bu modeli uygulamak durumundayız, uygulayacağız.
