Kıbrıs’ın güneyinde bir Kıbrıslı Türk’te varyant Creutzfeldt-Jakob Hastalığı (vCJD – Deli Dana) tespit edilmesi, hem hayvancılık sektörü hem de halk sağlığı açısından endişe yarattı.
Kıbrıs Türk Veteriner Hekimler Birliği ve Veteriner Hekimler Sendikası, gelişme üzerine ortak açıklama yaparak, prion hastalıklarına karşı ulusal düzeyde acil eylem planı hazırlanması gerektiğini vurguladı. Açıklamada, bu durumun KKTC’de hayvansal gıda üretim zincirinde hijyen, biyogüvenlik ve halk sağlığı önlemlerinin acilen gözden geçirilmesini zorunlu kıldığı belirtildi.
Prion Hastalıkları Ölümcül Risk Taşıyor
Prion hastalıklarının; Sığır Süngerimsi Ensefalopatisi (BSE – Deli Dana), Scrapie (koyun ve keçilerde bulaşıcı süngerimsi ensefalopati) ve insanlarda görülen vCJD gibi ölümcül sinir sistemi hastalıklarını kapsadığı hatırlatıldı. Bu hastalıkların beyinde geri dönüşü olmayan hasarlara yol açtığına dikkat çekildi.
Özellikle Scrapie’nin, koyun ve keçiler arasında yıllarca fark edilmeden yayılabildiği, Güney Kıbrıs’ta ise AB standartlarına uygun eradikasyon ve gözetim programlarının yürütüldüğü ifade edildi.
KKTC’de Tarama ve Önleyici Plan Eksikliği
Açıklamada, KKTC’de bu hastalıklara karşı tarama programı ya da önleyici plan bulunmadığı vurgulandı. Acilen alınması gereken önlemler şöyle sıralandı:
-
Ruhsatsız mezbahaların kapatılması
-
Mezbahalarda riskli organların gıda zincirine girmesinin engellenmesi
-
Düzenli laboratuvar testlerinin başlatılması
-
Scrapie’ye karşı genetik dirençli hatların geliştirilmesi
-
Veteriner Dairesi’nin mali ve personel kapasitesinin artırılması
Halk Sağlığı İçin Şeffaf ve Bilimsel Önlemler
Veteriner Dairesi’nin mevcut yetersizliğinin halk sağlığını riske attığı belirtilirken, yetkililer bilimsel temelli acil önlemleri hayata geçirmeye çağrıldı. Açıklamada, halkın et ve süt ürünlerini tüketmesinde şu an için bir sakınca olmadığı, ancak riskli dokuların gıda zincirine girmesinin mutlaka engellenmesi gerektiği ifade edildi.
Prion hastalıklarında erken önlemin hayat kurtardığı vurgulanarak, şeffaf ve bilimsel mücadele ile riskin ortadan kaldırılabileceği mesajı verildi.